गीत - बज्र कुमार राई

यो मुटुभित्र पाकेको घाउ कतिन्जेल साँचुँ म
तिमीबिनाको यो एक्लो जीवन कसरी बाँचुँ म

विछोडमा यो मन जलेन भनि कसलाई ढाँटुँ म
त्यो तिम्रो यादमा हरपल मर्दै कसरी बाँचुँ म

अलमल छ बाटो उदास छ यात्रा के गरी काँटुँ म
पिएर आँशु भूलेर तिमीलाई कसरी बाँचुँ म

देखेका सपना भोकेका सत्य कोसँग साँटुँ म
खुशीबिनाको यो पथ्थर जिन्दगी कसरी बाँचुँ म

गजल - बज्र कुमार राई

खाली यो जिन्दगीमा पीरैपीर भरेर गयौ तिमी
सही नसक्नु आँशुको बीउ छरेर गयौ तिमी

मनमा सधैं पहिरो जान्छ स्‍मृतिको बाढी आउँदा
थाम्दा थाम्दै आँखाको डीलमा झरेर गयौ तिमी

प्रश्न मात्रै सोधि सोधि उत्तर बुझ्छु भन्थ्यौ सधैं
मेरो आत्म खोतलेर अन्तकता सरेर गयौ तिमी

भन्ने गर्थ्यौं अब हाम्रो मिलन हुन्छ यथार्थमा
आउनै लाग्दा खुशीको मौसम टरेर गयौ तिमी

हर्ष-उल्लास केही छैन आज तिमीले एक्लो पार्दा
यो छातीभित्र बाँच्नुको आधार मरेर गयौ तिमी

गजल - बज्र कुमार राई

जिन्दगीमा दनदन आगो बलेर जादैछु
चितामाथि एउटा लास जलेर जादैछु

यो अन्त्यमा तिम्रो साथ लान नमिलेर
रोइ दिने तिम्रा आँखा छलेर जादैछु

अभागी यो पुर्पुरोमा अरु आयु नपाएर
पहाड झैं तिम्रो विश्वास ढलेर जादैछु

हिजोसम्म तिम्रो सामु हारी मात्रै रहें
बल्ल आज रातो अबिर दलेर जादैछु

तिम्रो लागि यो मुटु छाड्न नमिलेर
तिम्रो दिलको धड्कनसँग चलेर जादैछु

गजल-बज्र कुमार राई

यी आँखामा फगत आँशु झर्दै गर्दा तिमी आयौ
बिगतको मीठो पलमा मर्दै गर्दा तिमी आयौ

सुनौलो रंग कुनै थिएन उमंगको क्यान्भासमा
जिन्दगीलाई कालो रंगले भर्दै गर्दा तिमी आयौ

बेहाल भै लडेको थिएँ भाग्दा-भाग्दै आफैदेखि
यो बेला नै हतास पाइला सर्दै गर्दा तिमी आयौ

आफैंदेखि उदास भै यो मन त्यसै एकोहोरिन्थ्यो
यस्तै बेला हाँसो-खुशी टर्दै गर्दा तिमी आयौ

कोही आए एक्लै हुँदा पुन:जिउँने रहर जाग्थ्यो
मैले यस्तै प्यारो सपना छर्दै गर्दा तिमी आयौ

गजल-बज्र कुमार राई

यतिबेला प्रेमको त्यो मात सम्झदै छु
प्रथम भेटको त्यो रात सम्झदै छु

आज फेरी मन त्यसै रोमन्चित हुँदा
अत्रिप्त नशालु त्यो हात सम्झदै छु

त्यो मीठो पलसँग यथार्थमा एक्लो म
असीमित खुशीको त्यो खात सम्झदै छु

यो जिन्दगी सिर्फ तिम्रो भन्दै छाड्नेसँग
नसोचेको त्यो विश्वाशघात सम्झदै छु

म मात्तिएको त्यो रातमा साथ दिनेसँग
मान्छेको त्यो स्वार्थी जात सम्झदै छु

गजल-बज्र कुमार राई

फेरी आउने चुनावको भोटमा छौ नेताजी
निर्धा-निमुखा जनताको खोटमा छौ नेताजी

हाम्रा लागि बर्षा दिनमा एकसरो धागो छैन
तिमी भने दामी दामी कोटमा छौ नेताजी

देशका लागि श्रम दिन हामी एकजुट हुँदा
तिमी भने भ्रष्टचारको नोटमा छौ नेताजी

दिन दहाडै देश लुट्ने डाकाहरु खोजी हुँदा
तिमी अकुत सम्पत्तिको चोटमा छौ नेताजी

शाहीदको सपना सम्झी संबिधान लेख भन्दा
तिमी चाहीं कुर्सी ढाल्ने अठोटमा छौ नेताजी

गजल - बज्र कुमार राई

मनको भित्ता रंगाउने रंग चुनमा छैन साथी
आफ्नो जस्तो सफा सोचाई उनमा छैन साथी


जिन्दगीका गीतहरु बिछोडका घाऊ झैं बच्छन्
फेरी अर्को नयाँ भाका कुनै धुनमा छैन साथी


हिड्दै थिएँ उज्यालोमै अध्यारोले छोप्यो आज
टहटह छाइ दिने मन यो जूनमा छैन साथी


जन्मीने रहर बीचमा हत्या भए सपनाहरु
बचाइ दिने आफ्नो नाता खुनमा छैन साथी


दिदा दिदै रीत्तो भयो उधारोमा यो जिन्दगी
प्रतिफलको हिसाब किताब गुणमा छैन साथी

गजल-बज्र कुमार राई

भाग्यमानी ठान्छु आफूलाई यो मन मुटु जलेपनि
सधैं बाँच्छु हेर तिमी चाहे यो ज्यान ढलेपनि

खङ्ग्रङ्ग सुकेको छु चोटैचोटको खात लाग्दा
सल्काउँदिन जिन्दगीलाई जति आगो बलेपनि

अंन्धा-अपांङ्ग बाँचेकैछन् कयौं पीडा भोगेर'नि
म हार्दिन गरिखान यो नौं नारी गलेपनि

जिन्दगीको गहिराइबाट पिलरहरु उठाउँदै छु
एक औश हल्लदैन आँधि-तुफान चलेपनि

प्रेमरेखा छैन रहेछ यो टुहुराको हत्केलामा
आफ्नो भाग्य आफैं कोर्छु बिधाताले छलेपनि

कविता - म पराधिन मान्छे! -बज्र कुमार राई

Cc: rai_biwash@yahoo.com
आधारात ढल्किन्छ
समसानतिर
आँखाले केही समय मस्तको निंद्रा खोज्छ
मन एकतमास पोखिएर सिरानीमा
छट्पटिन्छ ज्यान
धिकार्दै आफूलाई नै।

कथांचित,
झकाई हाले अर्ध निंद्रा
सपनामा पनि
एकलिन्छु \ बिछोडिन्छु
कता हो कता
झोर-जंगलतिर हराउँछु
बाटो खोज्दा-खोज्दै
अनि, पुग्छु -
खोंचबाट उभिएको भीरमा।

फाल हानेर त्यो अप्ठ्यारोबाट
समापन गर्न सक्दिन जिन्दगी
अनि, चिच्याउँछु बेस्सरी बेस्सरी
ए! मलाई खेदो गर्ने विवशताहरु हो
ए! मलाई पलपल सताउने यादहरु हो
ए! मेरो जिउँदै गाईजात्रा निकाल्नेहरु हो
आउ न-
यो बिकट बाध्यतामा
मेरो चोक्टाचोक्टा लुछेर
पहीचानहीन
सनाखतहीन
मार मलाई।

यसै अल्मलिन्छु-
दोधारमा जिन्दगी
यो असह्य काटें मात्र भने त!
कुनै मुलबाटो भेट्टाउँथें कि!
खास म त्यसैलाई हिड्न चाहन्छु।

अनि फेरी-
गुहार्छु!चिच्याइ चिच्याइ
ए! मेरा हितैषीहरु हो
ए! मेरा सम्बन्धहरु हो
ए! मेरा अन्तरात्मीयहरु हो
बचाउ मलाई
म बाँच्न चाहन्छु।
आउँछन् दगुर्दै-ति सबै
अनि, फोडिदिन्छन् आँखा
थुती दिन्छन् जिब्रो
काटी दिन्छन् हातखुट्टा
र,भन्छन्-
अब हेर्ने गर्
बोल्ने गर्
गरीखान सिक्
थुइक्क नामर्द।

मसँग-
बाँकी रहन्छ
पापी पेट
दु:ख्ने मुटु
सोच्ने दिमाग
र,एउटा मान्छे नामको शरीर।
मैले त यसका लागि पो संघर्ष गर्नु पर्छ झनझन!

यसैगरी-
छर्लङ्गिन्छ कालरात्री
ब्युँझन्छु \ उठ्छु
पखाल्छु आफूलाई।
अनि, मन्दिर जान्छु
पुज्छु निर्जिब ढुंगाको आकारहरु
चढाउँछु जल
बरपिपललाई
र,माग्छु बरदान
मेरो खास कोही होस्
म दुनियाँसँग लड्न सकुँ
म निर्भिक बाँच्न सकुँ!!!
म निर्भिक बाँच्न सकुँ!!!
बिचरा त्यो देवता र म
सधैं निरीह
सधैं पराधिन!!!

गजल-बज्र कुमार राई

मन्त्रीज्यु! फाइव स्टार भोजमा हुनुहुन्छ
दिउँसै उहाँ त नाइट कोचमा हुनुहुन्छ

द्दिगमिगाउदो बास्नासँगै उडिरहेका धुँवाभित्र
हेर्दा देखिंदैन उहाँ निक्कै खोंचमा हुनुहुन्छ

अलिअलि उन्मातसँगै खुल्दै गए बस्त्रहरु
भन्न मिल्दैन उहाँ नग्न पोजमा हुनुहुन्छ

ठूलाठालुको यी दिनचर्या सकियो भन्ठानेको
हेर्नुस् उहाँ फेरी अर्कीको सोचमा हुनुहुन्छ

पजेरो,बिएमडब्यु.मा सुरा-सुन्दरी हाजिर
वा क्या भाग्य उहाँ सधैं मोजमा हुनुहुन्छ

गजल-बज्र कुमार राई

यो मुटुलाई मायाको तीर हानेर नछोड
त्यो मनमनै मेरो तस्वीर छानेर नछोड

मेरो साँचो भावनाको पूजा गर्ने तिमी
यथार्थमा मनको भगवान मानेर नछोड

यो जुनिमा नपाएर पुनर्जन्म भएपनि
तिमीबिना बाँच्दिन भन्ने जानेर नछोड

अर्न्तमनको समपर्णले यात्रा सुरु गर्दा
जीवनको रथ दोबाटोमा तानेर नछोड

तिमीभित्रै बाँच्न खोज्छु पलपल मरेपनि
त्यो धड्कनमा मेरो प्राण धानेर नछोड

गजल-बज्र कुमार राई

मेरो घाँटीमा तिम्रो घातको पासो भो जिन्दगी
शत्रु सामु तिम्रो प्रेमको हाँसो भो जिन्दगी

पलपल मर्दै बाँचे पनि बुझिदिने कोही छैन
कसलाई भनुँ तिम्रो यादको नासो भो जिन्दगी

रमीतेको भीडमा स्वाभीमानको खिल्ली उड्दा
आफ्नै अनुहारमा पोतिएको ध्वाँसो भो जिन्दगी

अति फोहोर- मैला भएँ अब त धुन्छु भन्दा
जति धोए'नि दागै किन? चासो भो जिन्दगी

कविता - अन्तत: तिम्रो सम्झना र मेरो यथार्थ - बज्र कुमार राई

बिषालु सर्प तिमी-
मैले पिलाएको दुधको गुण
बेमज्जाले चुकायौ आज
डसेर मेरो सम्पूर्णता।

म त तिम्रो भोक मेटाउन
सकिनसकी बेचेर पसिना
भोकभोकै अघाउने मान्छे!

म त तिम्रो शोकमा
पिलपिल बग्ने आँखा पुछीदिएर
आफूभित्रै आँशुको अरुण बगाउने मान्छे!

म त तिम्रो सत्रुले तिमीलाई छुन अघावै
बलिदानको रगत बगाउने मान्छे!

म त तिमी रोगले अक्रान्त हुँदा
घोटेर अस्थिपन्जर-
संजिबनी निकाल्ने मान्छे!

मेरो कुनै अभिष्ट भएन
मेरो कुनै ब्यक्तिगत
सपना,रहर र यथार्थ भएन

मेरो स्वार्थ र मनोकांक्षा-
तिम्रो उन्नति, प्रगति र दिर्घायु मात्र थियो।
एकार्थमा-
तिमी सिद्धान्त थियौ
म व्यबहार थिएँ
तिमी प्राण थियौ
म श्वासप्रश्वास थिएँ।
म त मनैमनको अग्लो हिमाल थिएँ-
केवल त्यो तिम्रो लागि।

प्रतिफल!
भोको पेटमा लात हान्यौ
सुख्खा आँखामा एसिड खनायौ
लुटेर मेरो सम्पूर्ण
खुन,पसिना र आँशु
बढाइ दियौ ऋण
लगाइ दियौ दिन
उफ!!! खुइया!!!
म त रगतमा शाश्वत नाता देख्ने मान्छे!
म त भावनामा अटुट संम्बन्ध खोज्ने मान्छे!
कसरी लडौं म?
......आइलागेका
यी कालो दिन
र,सेतो रातहरुसँग।

म त टुटेको \ फुटेको मान्छे!
म त छुटेको \ हराएको मान्छे!
तिम्रो यो हदको गुणलाई
अन्तत: मेरो लाश चढाउँछु
हेर है-
टाउको फोडेर मेरो
कति थिएछन् योजनाहरु
जिन्दगीको।
अनि,छातीदेखि पेटसम्म
चिरेर चर्चरी
हेर-
मेरो प्रेम कति थिएछ-
तिमी र तिम्रो अन्तर्घातप्रति।

अब म कदापि कदापि
टुटदिन \ फुटदिन
छुटदिन \ हराउँदिन
र,कुनै दु:ख पनि दिन्न
तिमी हाँस गललल
तिमी बाँच मज्जाले
सयौं काटेर तन्दुरुष्त
म त यसै हारेको मान्छे!
म त यसै मरेको मान्छे!
म त यसै मरेको मान्छे!!!
त्यो तिम्रो लागि
केवल तिम्रै लागि....

कविता , म कोसँग मरुँ?- बज्र कुमार राई

कसाही एकैचोटमा छिनाएर मार्छ
तिमी चिमोटीचिमोटी
घोचीघोची
कोतरीकोतरी
थिलोथिलो बनाएर मार्छौ।

अब भन-
को ठुलो क्रुर?
को बढी अधर्मी?
को महापापी?
कसाही या तिमी?

कसाही पनि मान्छे!
तिमी पनि मान्छे!
र,निरीह म पनि मान्छे!
लौ कसाहीसँग त मन हुन्न रे!
उसलाई त जीवनको मुल्य थाहा छैन रे!
उसलाई थाहा छ त केवल-
जिब्रोमा स्वाद
मेरो अंग-प्रत्याङको।
तिमी त-
जीवनको दर्शन फलाक्ने मान्छे!
प्रेमको परिभाषा सिकाउने मान्छे!
आँशु र खुनको मुल्य बाड्ने मान्छे!
जुधाउँछौ चियर्समा
मेरो आँशुको बोतल
र,पिउँछौ चिरीपचिरीप
मेरो खुनको स्वाद।
मेरै मुटु-कलेजो पोलेको सितनसँग।

अब भन-
जो म -
कसाही र तिम्रो घेराबन्दीमा
तुक्रुक्क बसेको छु
निधारले हात थामेर।

भनन-
यतिबेला
कसको प्रेम स्वीकार गरुँ म?
कसाहीको या तिम्रो?
मलाई त-
कसाहीको धारिलो हतियार पनि स्वीकार्य छ।
र,हतियारभन्दा धारीलो तिम्रो वचन पनि स्वीकार्य छ।
किनकी,
दुबैले मेरो जीवनको आदर्श बुझ्दैनन्।
आखिर दुबैले मेरो ज्यान लिने नै हो।
भनन-
म कोसँग मरुँ?
कसाहीको हतियार्सँग?
या तिम्रो वचनसँग?

गजल - बज्र कुमार राई

जति गरे'नि तिम्रो निम्ति घटी भो जिन्दगी
धिकार्दै ' नि बाँच्नु पर्ने अति भो जिन्दगी

पसीनाको कमाई सारा लुट्यौ आफ्नाले नै
सुकासुका कति माग्यौं बिपती भो जिन्दगी

लटरम्म फलिदिन्छु फल खाउ सधैं भन्दा
बोटै काट्यौ ढले म त दुरगति भो जिन्दगी

हिजोसम्म जे जे भन्यौ सहीछाप गरिदिएँ
अझै के गरुँ सम्झौता असहमती भो जिन्दगी

मनमन्दिरमा राखेको'थ्यें मर्यौ देवता तिमी
मनैभित्र जलाउँदा त्यो लाश सती भो जिन्दगी

गजल- बज्र कुमार राई

यो उदासीमा दिल खोलेर हाँस्न पाए पो!
अनाथ जीवन तिमीसँगै बाँच्न पाए पो !


अति निर्जन कल्पनामा डुलिरहेछ मन
यथार्थमा प्रिय साइनो गाँस्न पाए पो !


फेलैफेल भएँ क्यारे तिम्रो प्रेम-परिक्षामा
एकपटक त तिम्रै मुटु जाँच्न पाए पो !


मान्छे त कताकता छाँयासम्म भागी हिड्छौ
यस्तो लाग्छ हात समाई नाँच्न पाए पो !


तिम्रै यादको छट्पटीले बित्छन् रातहरु
यी पलपलमा तिम्रो माया साँच्न पाए पो !

कविता , यसपालीको कविता -बज्र कुमार राई

मर्नेहरुको रगतले-
बाँच्नेहरुको स्वप्नील देशमा
संबिधानको किताब लेखिएन।
मानौं लख्ने नेत्रित्वदायीहरु
लेख्नै नजान्ने थिए।
के गाली गरुँ-
ति विवशहरुलाई
जो ति ब्रिद्धशिशुहरु
भर्खरै कक्षा एकको सरकारी पाठशालामा
पढदै थिए निशु:ल्क
आकर्षक तलब-भत्ता खाँदै।

फेरी समयको पाउबन्दी देखाएर
थपे समय
त्यही 'होमवर्क' लेख्नलाई।
भनेनन तर-
हामी दुइ साल एकै कक्षामा 'फेल' भयौं भनेर।
अझै मन नखुम्च्याउँ
अझै आशा नमारौं
मानौं यीनीहरुले लेख्नेछन्
नयाँ किताब
र,बाँड्नेछन् हाम्रो हातहातमा।
तर त्यो-
साह्रै केरमेट हुने पो हो कि!
अति अस्पष्ट हुने पो हो कि!
आशंका उत्तिकै छ मनमा।
खोइ के लेख्यौं यस्तो-
असफल र बेमेल
यसपालीको कविता।

झण्डाहरु धेरै फहराए
सपनाहरु धेरै बाँडिए
सहमती र सम्झौताहरु धेरै भए
तर हाम्रो पेटका लागि-
ति झण्डाका हँसिया-हथौडा
हलो-जुवा काम लागेनन्।
ति झण्डाका ताराहरु
हाम्रो बर्तमान र भविष्यका लागि
उदाउन सकेनन्।
हाम्रो निधारमा।
हाम्रा नानीहरुले
देशको नक्सा कोरेर
कोइलाले ढुंगामा
क ख लेख्न खोजिरहे।
तर बाँडिएन
ति झण्डाको कलम
बिकटतिर।

देश दुइ लाख रोपनी घट्यो
सीमानाबाट।
तर निकालिएन झण्डाबाट
खुँडा-खुकुरी,मशाल
र, देशको वास्तविक नक्सा।
अनि,गरिएन पनि-
शाहसीक खबरदारी!
ओ वैरी हिम्मत नगरे हुन्छ
वीर गोर्खालीको नेपाल कुल्चने।
हामी हजारका लागि एक काफी छौं
आइ नै लाग्यौ भने-
भूलेर हाम्रो इतिहास भन्दै।
खोइ के लेखौं यस्तो-
लाचारी,बेशरम र पराधीन
यसपालीको कविता।

गाउँमा उर्दी आयो-
शहरको सडकमा
अधिकार खोस्न आउ भनेर
हामी आयौं-
आकाशे पानीले भिजेको माटोमा
मकै छर्न छोडेर।
दुइ छाकको लागि आगो नबल्ने
घर नामको झुप्रोमा
अलपत्र नानीहरु छाडेर।
नाराहरु चिच्याउन
जिन्दाबाद!!!
मुर्दाबाद!!!
तर सुनेन-
शहर र सिंहदरबारले
र,पाइएन पनि
आत्माधिकार।
खोइ के लेखौं यस्तो-
आफैंभित्रको मर्माहत र विवश
यसपालीको कविता।

नहुनेहरु
पसीनाको लेउ पखाल्न नपाएर
गन्ह्राइरहे दंगदंगी दुर्गान्ध।
हुनेहरु
'परफ्युम' छरेर शरीरभरी
मग्मगाइरहे कृत्रिम सुगन्ध।
गरीब बाउका तरुनी छोरीहरु
बेची नै रहे-
सीमापारिका'पिलाहाउस'तिर।
र बेची नै रहे-
लालचमा
हाम्रा दिदिबहीनीहरु
मरुभूमितिर।
कुनेपाली दलालहरुबाट।
खोइ के लेखौं यस्तो-
धर्ती-आकाश नै जती
असमान र सत्य
यसपालीको कविता।

डर्,धम्कि,अपहरण,असुली
हत्या \ आत्महत्या
दैनिकी बन्यो देशमा
भ्रष्ट्र \ भ्रष्ट्रचार
अन्याय \ अन्यायी
झनझन बढे देशमा
महँगी \ महँगाइ
उक्लियो चरमचुलीतिर
गरीबको पेट कुल्चँदै।
र भोकै-नांगै भए
जनता नामको प्राणी।
खोइ के लेखौं यस्तो-
अनैतिक,गैर जिम्मेवार
र, नियम- कानुनबिहीन
यसपालीको कविता।












--------------------------------------------------------------------------------

गजल- बज्र कुमार राई

धेरै भयो मेरो खबर पाउन छाडे छौ
यो जुनिमा मेरो माया लाउन छाडे छौ

यो मनको बेदनालाई मैले पठा'को'थें
ति हरफलाई गीत बनाई गाउन छाडे छौ

रोजि हिड्दा दोबाटोमै राम्रो मिल्यो क्यारे
मलाई भेट्ने बगैचामा धाउन छाडे छौ

हर कोशिशले तिम्रो माया पाउन खोजिरहें
तिमी भने यो भाग्यमा छाउन छाडे छौ

अन्तिम सही भेट्छु भनि कुरें मुलबाटोमा
आजकल तिमी त्यतातिर आउन छाडे छौ